Thám tử tư (viết tắt tên quốc tế tiếng Anh là: PI-Private investigator) là người chuyên thực hiện các hoạt động điều tra, theo dõi, giám sát, xác minh các vụ việc một cách độc lập theo yêu cầu. Đây là một ngành nghề với bản chất là cung cấp các dịch vụ điều tra, thu thập các thông tin và được nhận thù lao hay phí tổn. Tại nhiều nước trên thế giới, nghề thám tử tư là một nghề được nhà nước công nhận như bao nhiêu ngành nghề khác. Từ điển tiếng Việt định nghĩa "thám tử" là "người làm việc dò xét".

 

Tại Việt Nam, một số ý kiến cho rằng nhu cầu sử dụng Dich vu tham tu trong xã hội càng ngày càng nhiều. Nếu như trước đây chỉ những người có điều kiện kinh tế khá mới dám nhờ thám tử thì hiện nay ở một số thành phố lớn, nhất là Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.

 

Pháp luật Việt Nam hiện hành qui định điều tra là thẩm quyền của cơ quan Nhà nước. Theo Luật Đầu tư và Nghị định số 108/2006/NĐ-CP và Nghị định số 52/2008/NĐ-CP được Chính phủ ban hành có quy định các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ bảo vệ thuộc mọi thành phần kinh tế không được tiến hành điều tra, hoạt động thám tử tư dưới mọi hình thức, trực tiếp hoặc thông qua người khác xâm hại quyền tự do cá nhân của tổ chức, cá nhân… tuy nhiên do xuất phát từ nhu cầu xã hội, những văn phòng thám tử vẫn mọc lên như nấm sau mưa.